Co wspólnego mają Święta Wielkanocne i zrównoważony rozwój?
2023-04-02
Zbliżają się Święta Wielkanocne i tradycyjnie czas, który je poprzedza skłania zarówno do refleksji jak i postu, który z jednej strony ma wymiar religijny, z drugiej zaś był przez całe wieki związany z tym, że końcówka zimy czy przednówek oznaczały ograniczoną dostępność do wielu produktów. W tym roku może warto zastanowić się co wspólnego właśnie ze zbliżającymi się świętami ma zrównoważony rozwój? A ma wiele!
Post a zrównoważona konsumpcja
Zrównoważony rozwój to koncepcja, która mówi wprost o ograniczeniu i szacunku. Wykorzystaniu tylko tego co jest nam potrzebne, racjonalności, myśląc o tym co zostanie dla przyszłych pokoleń. To wszystko jest przeciwstawne zjawisku, jakie na co dzień obserwujemy, czyli nadmiernej konsumpcji rozmaitych dóbr. W przypadku Świąt w centrum uwagi jest żywność. Podczas postu – jej brak skłania do przemyśleń i refleksji. Podczas Świąt natomiast zwykle możemy cieszyć się jej nadmiarem oraz tradycyjnymi potrawami podawanymi raz do roku. W tym roku w ramach Kampanii 17 Celów w szczególny sposób będziemy skupiać się na Celu 12 czyli zrównoważonej produkcji i konsumpcji. Są to wyzwania, do których również odnosimy się w naszej pierwszej Strategii zrównoważonego rozwoju Stena Recycling 2025. Zrównoważona produkcja wiąże się m.in. z takim jej planowaniem by maksymalnie wykorzystywać już pozyskane zasoby, zawracać raz wykorzystane surowce do obiegu i zamykać w cyrkularny sposób cykl produkcyjny. Jako firma jesteśmy w samym środku tego procesu, dzięki czemu możemy wspierać innych w transformacji ich produkcji i biznesu na bardziej zrównoważony. Zrównoważona konsumpcja odnosi się do takiego kształtowania zachowań konsumentów – i tu spora odpowiedzialność leży po stronie firm – żeby zapobiegać nadmiernej konsumpcji. Co ważne, badania pokazują, że Polki i Polacy są skłonni kupować i używać produkty w bardziej zrównoważony sposób i jak wynika z naszego badania The Circular Voice, aż 65% z nas jest w stanie zmieniać swoje nawyki na bardziej zrównoważone. Jednocześnie jak podaje w swoich badaniach Sustainability Sector Index Kantar Polska jedynie 9% z nas podejmuje jakiekolwiek działania w obszarze zrównoważonego rozwoju.
Zrównoważona konsumpcja i etyka, a wielkanocny stół
Każdego roku okres świąteczny to czas wzmożonych zakupów. Niby Wielkanoc to jedynie dwa świąteczne dni i co roku narzekamy na to, że „znów” wszystkiego było zdecydowanie za wiele, ale zwykle powtarzamy ten sam cykl. Jak pokazują dane, aż 60% żywności marnuje się w naszych domach, rok rocznie każda polska rodzina wyrzuca do kosza produkty spożywcze
o wartości 2 tys. złotych. Statystycznie, najczęściej wyrzucamy pieczywo – co sekundę 164 bochenki chleba(a przecież tak łatwo jest zbyt dużą ilość pieczywa po prostu zamrozić!). Polska każdego roku marnuje blisko 5 mln ton żywności i jest w tym obszarze niechlubnym liderem pośród krajów UE (cała UE marnuje natomiast 88 mln ton żywności rocznie). Już tradycyjnie te dane są zestawiane z tymi, które dotyczą tej mniej zasobnej części świata i naszego społeczeństwa. Okazuje się, że przy takiej skali marnowanej żywności na jej niedobór cierpi ponad 80 mln ludzi na całym świecie. Globalnie skala marnowanej żywności to aż 30% całej jej produkcji, to co marnujemy mogłoby spokojnie wyżywić 2 mld ludzi. Te dane szokują, ale też powinny skłaniać do zmiany codziennych nawyków. Okres świąt to dobry czas, żeby zastanowić się nad tym problemem – nadmierna konsumpcja to złożony problem zarówno gospodarczy, społeczny jak i etyczny.
Odpowiedzialni przy świątecznym stole!
Każda zmiana zaczyna się w nas, od małych, codziennych kroków. Może w tym roku w naszej własnej kuchni i przy sklepowej półce? Przygotowaliśmy kilka prostych wskazówek jak uczynić zbliżające się Święta bardziej odpowiedzialnymi.
Po pierwsze planowanie. Ważne jest przygotowanie listy dań zanim zostaną zrobione zakupy. Bez listy zawsze kupuje się więcej i rośnie prawdopodobieństwo, że nie wykorzysta się produktów, co będzie generować kolejne zmarnowane kilogramy żywności. Warto rozdzielić zadania pomiędzy różnych członków rodziny, kto co przygotowuje, żeby nie dublować potraw. Dobrym pomysłem jest też wspólne gotowanie – dzięki temu szybko psujące się produkty jak np. majonez można wykorzystać do kilku dań i zużyć cały słoik, a nie napoczynać kilku. Planowanie obejmuje też przechowywanie żywność, która jednak zostanie. Można wcześniej przygotować słoiki, pojemniki i materiały do pakowania produktów oraz miejsce w lodówce czy zamrażarce. Można też zaplanować pomaganie potrzebującym – sprawdzić czy w okolicy jest jadłodzielnia, dom pomocy społecznej lub inne miejsce. Warto też być uważnym w swoim najbliższym otoczeniu, bo może to właśnie najbliższy sąsiad czy sąsiad potrzebuje pomocy i z radością przyjmie świąteczną potrawę?
Po drugie kreatywnie myślenie o gotowaniu! Nic tak nie wspiera działań na rzecz ograniczenia marnowania żywności jak kreatywność w kuchni. W internecie znajdują się tysiące blogów o kuchni zero waste. My dajemy próbkę tego co można zrobić.
Jak Wielkanoc to wiadomo wielkanocne mazurki i baby! Co zrobić z kawałkami, które nam zostaną? Suche resztki ciast możesz zebrać do jednego pojemnika, pokruszyć i zamrozić. Będą doskonałą bazą do przygotowania kruchego spodu słodkiej bądź słodko-słonej tarty. Podobnie można postąpić z resztkami czy skrawkami wędlin. Zbierz je w jednym miejscu, pokrój na drobną kosteczkę, zamróź w małych porcjach i wyjmuj za każdym razem, kiedy masz ochotę na włoską Carbonarę.
Po trzecie warto pamiętać o tym, że każde jajko ma skorupkę! Jajko to symbol Wielkanocy - nie ma jej bez jajka, koniecznie kolorowego. Co zrobić, żeby móc wykorzystać skorupki? Nie farbować przy wykorzystaniu sztucznych barwników! Postawić na wielkanocny koszyk w kolorze nude lub pofarbować jajka metodą naszych babć. Doskonale sprawdzą się do tego: łupina cebuli – wyjdą piękne brązowe jaja, sok z buraka – różowe, kurkuma – żółte, a jeśli nie może być Świąt bez niebieskiego jajka – to tu doskonale sprawdzi się liść modrej kapusty. Pofarbowane naturalnie skorupki jaj spokojnie można użyć jako nawóz przesadzając na wiosnę swoje domowe rośliny. W ten sposób świąteczne jajko wróci do natury.