3R Reduce, Reuse, Recycle
Aktualności & Publikacje

Zasada 3R. Czyli: Reduce, Reuse, Recycle

Zasada 3R: Reduce, reuse, recycle

Reduce Reuse Recycle – to zasada odnosząca się do sposobu gospodarowania odpadami. Warto zauważyć, że kolejność proponowanych działań jest nieprzypadkowa. Z perspektywy środowiskowej najistotniejsza z nich jest racjonalna konsumpcja, zakładająca rezygnację z zakupu niepotrzebnych dóbr. Świadoma postawa konsumentów przynosi korzyść w postaci redukcji ilości odpadów. Drugi krok to ponowne wykorzystanie zakupionych produktów, aby maksymalnie wydłużyć pozostawienie przedmiotu w obiegu. W przypadku, kiedy rodzaj bądź stopień zużycia przedmiotów uniemożliwia ich ponowne wykorzystanie, należy poddać je procesowi recyklingu.

Aby w pełni wykorzystać potencjał zasady 3R, wszystkie działania powinny być podejmowane dwutorowo – dążenie do redukcji odpadów powinno odbywać się zarówno na poziomie biznesu (przedsiębiorców), jak i na poziomie jednostki (konsumenta).

Jak wprowadzić zasadę 3R w firmie? Jak sami możemy zadbać o realizację postulowanych czynności?

Zasada 3R w praktyce

REDUCE – Dbaj o środowisko redukując ilość odpadów

Ograniczenie ilości odpadów w biznesie

Zgodnie z postulatem Reduce, najlepszą rzeczą, jaką można zrobić, jest kompletna minimalizacja odpadów. Taki scenariusz zakłada, że odpady nie są
w ogóle generowane. Niestety, na obecnym etapie rozwoju technologicznego firmy (szczególnie działające w obszarze produkcji) nie są w stanie zrealizować tego postulatu.

Jak więc zaimplementować zasadę REDUCE w firmach?

  • Ogranicz użycie surowców naturalnych w produkcji - taki krok pozwoli na znaczne zmniejszenie ilości generowanych odpadów.
  • Przyjrzyj się tematowi opakowań - warto używać jak najmniejszej ilości materiałów opakowaniowych. Świetnym przykładem jest buteleczka szamponu – czy rzeczywiście wymaga dodatkowego, tekturowego opakowania?
  • Promuj świadomą postawę biznesową - upewnij się, że Twoi partnerzy i podwykonawcy również posiadają odpowiednie informacje na temat sposobów na minimalizację ilości generowanych odpadów.
  • Zadbaj o odpowiednie projektowanie produktu - kluczowe dla ograniczenia ilości odpadów w firmach jest projektowanie produktu
    i dobór modelu biznesowego w taki sposób, aby zrozumieć wpływ danego produktu na środowisko i zoptymalizować jego cykl życia. Na etapie projektowania określa się aż 80% wpływu produktów na środowisko.
  • Nie bój się wprowadzać działań na rzecz redukcji odpadów - pamiętaj, że usunięcie zbędnych etapów z procesu produkcji
    (jak np.produkcja dodatkowego opakowania) nie wymaga przebudowy zakładu czy linii produkcyjnej, to korzyści dla środowiska i dla przedsiębiorstwa.
  • Zoptymalizuj system zarządzania odpadami – efektywny system gospodarowania odpadami przynosi zarówno korzyści środowiskowe, jak i finansowe.

Stena Recycling wraz ze swoimi Klientami wdraża zasadę Reduce w ramach usługi Stena Resource Management. Polega ona na optymalizacji systemu zarządzania odpadami w przedsiębiorstwie. Opiera się na poprawieniu ergonomii i bezpieczeństwa pracy oraz wykorzystaniu nowych technologii przy procesach związanych z gospodarowaniem odpadami. Stena Resource Management składa się z dwóch etapów: dokładnego audytu przedsiębiorstwa oraz ułożenia zaleceń i rekomendacji, które zapewniają poprawę i przyniosą korzyści dla firmy.

Analiza przeprowadzona u jednego z naszych Klientów, producenta części metalowych, zakończyła się rekomendacją, w wyniku której wprowadzono kontenery z podwójnym dnem oraz wirówkę pozwalającą na miesięcznie odzyskiwanie od 800 do 1000 litrów emulsji, która ponownie wraca do produkcji (zostaje zawrócona do obiegu).

Ograniczenie ilości odpadów z perspektywy konsumenta

Najważniejszym aspektem w dążeniu do realizacji zasady Reduce w życiu codziennym jest zbudowanie świadomej postawy konsumenckiej,
bo ograniczona konsumpcja to zmniejszenie ilości generowanych odpadów. Nawet niewielka zmiana w przyzwyczajeniach może przynieść wymierny efekt!

Jak wprowadzać zasadę Reduce:

  • Przede wszystkim nie kupuj niepotrzebnych przedmiotów - rób świadome i przemyślane zakupy. Dokładna lista zakupów uchroni Cię przed przeładowanym koszykiem i odruchowym wkładaniem do niego kolejnych produktów.
  • Przy zakupie zwracaj uwagę na opakowanie – wybierz produkt pozbawiony niepotrzebnych elementów opakowaniowych.
    Zamiast kilku plasterków sera zapakowanych w plastik zdecyduj się na ser kupowany na wagę, a pastę do zębów opakowaną w dodatkowy karton zamień na tą, która sprzedawana jest jedynie w tubce.
  • Kupuj produkty o większej objętości - ta wskazówka najlepiej sprawdza się w przypadku produktów suchych, sypkich i z długą datą ważności: zamiast małego opakowania proszku do prania zdecyduj się na jego dużą wersję, a swój ulubiony ryż zamów w 5-cio kilogramowym opakowaniu.
  • Korzystaj z doświadczeń innych – Social Media pełne są inspiracji do budowania świadomej postawy konsumenckiej.
    Znajdziesz tam pomysły w jaki sposób stworzyć kapsułową garderobę czy ograniczyć ilość marnowanego jedzenia (tzw. Scrap cooking).
  • Dostosuj swoją konsumpcję do stylu życia przyjaznego dla klimatu - w badaniu Circular Voice przeprowadzonym przez Stena Recycling aż 65% Polaków zadeklarowała gotowość do takiej zmiany.

REUSE – Dbaj o środowisko ponowne wykorzystując produkty i przedłużając ich cykl życia.

Z perspektywy biznesu

  • Zadbaj o odpowiednie przeszkolenie pracowników - konserwacja i użytkowanie maszyn zgodnie z zaleceniami producenta przedłuży cykl życia sprzętów.
  • Nie wyrzucaj niepotrzebnie materiałów i nie marnuj surowców - utrzymuj je w obiegu korzystając z nowych technologii.
    Sprawdź czy woda potrzebna do procesów produkcyjnych nie może zostać ponownie użyta dzięki jej oczyszczeniu.
  • Maksymalnie wykorzystuj posiadane przedmioty: drewniane palety czy plastikowe skrzynki mogą być używane wielokrotnie, bez wpływu na jakość przechowywanego w nich towaru.
  • Pamiętaj, że zasada ponownego użycia może być również realizowana poprzez zasilanie linii produkcyjnych energią solarną.
    W ten sposób zaoszczędzisz zasoby i energię, jednocześnie ograniczając ślad węglowy przedsiębiorstwa.
  • Kreatywność to podstawa – szukaj nowych rozwiązań i dbaj o innowacyjność metod

Świetnym przykładem na realizację zasady REUSE, jest ponowne wykorzystanie baterii pochodzących z autobusów przez Battery Loop (spółkę zależną Stena Recycling). Zanim zajdzie potrzeba wymiany, baterie zasilające zeroemisyjne autobusy są używane przez wiele lat w regularnym ruchu drogowym. Po procesie wymiany akumulatorów na nowe, wymontowane z pojazdu stare baterie wciąż posiadają znaczną pojemność, stwarzając tym samym możliwość ich ponownego wykorzystania. Po zakończeniu cyklu użytkowania w autobusach, baterie są ponownie wykorzystywane jako jednostki magazynowania energii. Stosowane są w budynkach i stacjach ładowania przez kilka lat, umożliwiają magazynowanie energii pozyskanej przez panele słoneczne. W jednym z budynków Essity rozwiązanie to zapewnia 78 stacji ładowania dla samochodów elektrycznych i hybrydowych oraz 24 dla rowerów elektrycznych!

Wiele razy używaj - Reuse z perspektywy konsumenta

We wspomnianym wcześniej badaniu Circular Voice, aż 8 na 10 respondentów twierdzi, że na ich decyzję o zakupie duży wpływ ma fakt, że produkt odznacza się długą żywotnością. Oznacza to, że można go łatwo naprawić lub ponownie wykorzystać.

Aby przedłużyć cykl życia otaczających nas przedmiotów:

  • Przede wszystkim wykazuj się dbałością o swoje rzeczy: odzież pierz zgodnie z zaleceniami producentów (zbyt wysoka temperatura wpływa na trwałość włókien), ładując swoje urządzenia elektroniczne zadbaj o to, żeby dobierać ładowarki o odpowiednim natężeniu - w ten sposób przedłużysz życie baterii.
  • Bądź kreatywny: nadaj produktom nowe życie próbując upcyklingu. Słoiki po swoim ulubionym dżemie wykorzystaj jako pojemnik na drobiazgi.
  • Niepotrzebne sprzęty, książki czy inne przedmioty przekaż osobom, które z nich skorzystają. Stare koce świetnie sprawdzą się jako ocieplenie budy w schroniskach w trakcie zimy, a zbędne książki przekazane do lokalnej biblioteki ucieszą niejednego mola książkowego.
  • Szukaj możliwości naprawy – buty, które planowałeś wyrzucić ze względu na uszkodzone fleki oddaj do lokalnego szewca, a uszko nadtłuczonego kubka przyklej za pomocą odpowiedniego kleju.

RECYCLE - Ponownie przetwórz i odzyskaj surowce wtórne.

Wydobycie surowców naturalnych jest niezwykle energochłonnym i nieefektywnym procesem. Wykorzystanie surowców wtórnych w produkcji bezpośrednio wpływa na redukcję negatywnego wpływu na środowisko - odzysk aluminium ze złomu zużywa nawet o 95% mniej energii niż jego wydobycie z rud. Takich przykładów jest mnóstwo: w przypadku żelaza jest to oszczędność 87% energii, szkło oszczędza 40 % energii, a odzysk papieru i tworzyw sztucznych to oszczędność 37 % energii. Nowoczesne technologie sprawiają, że w wyniku tych zaawansowanych procesów recyklingu otrzymujemy surowce wtórne, które są tak czyste i doskonałej jakości, że z powodzeniem mogą zastąpić w produkcji materiały pierwotne.

Kluczem dla możliwości recyklingu jest wspólne, odpowiedzialne podejście: po stronie przedsiębiorców leży odpowiednie projektowanie i dobór materiałów, a po stronie konsumentów zadbanie o właściwą segregację odpadów.

Z perspektywy biznesu

  • Skontroluj, czy system sortowania odpadów działa poprawnie: pracownicy wiedzą w jaki sposób odpowiednio rozdzielać różne rodzaje materiałów, a na terenie przedsiębiorstwa znajdują się odpowiednio oznaczone kontenery i pojemniki.
  • Sprawdź czy materiały nadające się do recyklingu trafiają do odpowiednich pojemników - w ten sposób wartość tkwiąca w odpadach nie zostanie zmarnowana. Na przykład odpowiednio sortowana tektura falista może zostać poddana recyklingowi i posłużyć jako surowiec do produkcji nowego opakowania.
  • Produkcję oprzyj w jak największym stopniu o materiały cyrkularne: poza świadomym zmniejszeniem śladu węglowego produkcji, zyskasz ważną wartość marki, co wpłynie na budowanie przewagi konkurencyjnej.
  • Upewnij się, że firma zajmująca się odbiorem odpadów w Twoim przedsiębiorstwie rozumie konieczność podejmowania działań zamykających obieg. Przekazując odpady w ręce odpowiedzialnego partnera, przyczyniasz się do budowania lepszej i czystszej przyszłości.

Jednym z przykładów działań zamykających obieg jest stworzenie Eko logicznych doniczek - cyrkularnego produktu wytworzonego z odpadu folii LDPE. Jest to projekt zrealizowany we współpracy Castoramy, Deko Eko i Stena Recycling. Bliska współpraca pomiędzy firmami zaangażowanymi w projekt pozwoliła na osiągnięcie efektu - skład doniczki w 50% stanowi przetworzona folia LDPE (w przypadku większych rozmiarów jest to 40% by utrzymać pożądaną sztywność). To pionierski przykład wykorzystywania potencjału materiałów odpadowych i zamknięcia ich obiegu najkrótszą możliwą drogą.  

Więcej na temat historii powstania Eko logicznych doniczek można przeczytać tutaj.

Z perspektywy konsumenta

W obecnych czasach dbanie o recykling jest coraz łatwiejsze - w każdym mieście w Polsce znajdują się pojemniki do segregacji odpadów, a produkty wyprodukowane z użyciem surowców wtórnych są łatwo dostępne i coraz chętniej wybierane przez konsumentów.

  • Świadomie wybieraj produkty które są proste i łatwe do recyklingu: np. kupując pieczywo zrezygnuj z torby papierowej z “okienkiem” z tworzywa sztucznego.
  • Zadbaj o odpowiednie sortowanie odpadów w domu - upewnij się, że wszyscy domownicy wiedzą w jaki sposób należy rozdzielać odpady. Papier i tektura – pojemnik niebieski, szkło – pojemnik zielony, tworzywa sztuczne, opakowania wielomateriałowe oraz metale – pojemnik żółty, a odpady biodegradowalne – pojemnik brązowy.
  • Zużyte sprzęty elektryczne i elektroniczne zanieś do odpowiedniego punktu: lokalizację najbliższego pojemnika na elektroodpady z łatwością znajdziesz w Internecie.
  • Przeterminowane leki wrzuć do specjalnego pojemnika – znajdziesz go w każdej aptece
  • Wybieranie produktów, które są wytworzone z materiałów z recyklingu też ma znaczenie, ponieważ buduje rynek dla tego rodzaju surowców, co sprawia, że recykling staje się opłacalny.

Wiele inspirujących projektów realizujących zasadę GOZ i 3R znajdą Państwo wśród liderów GOZ – zwycięzców konkursu SCEA.

Udostępnij artykuł